Powieść „Ciemno, prawie noc” Joanny Bator to polska książka roku 2013. Jury 17. edycji Nagrody Literackiej NIKE nagrodziło dzieło polskiej pisarki i publicystki nie tylko za podejmowaną tematykę, ale również wielobarwność języka. Laureatka otrzymała statuetkę dłuta prof. Gustawa Zemły oraz czek na 100 tysięcy złotych. 

W laudacji wygłoszonej przez przewodniczącego jury Tadeusza Nyczka szczególną uwagę zwrócono na oryginalność fabuły oraz  nieograniczoną wyobraźnię pisarki.

„Czytając […] powieść Joanny Bator nie wierzyłem, dosłownie, własnym oczom. Gdzież wynalazła te wszystkie nadzwyczajności i ciemne czarodziejstwa zobaczone i doznane przez stołeczną dziennikarkę? Wtedy w sukurs przyszedł mi język tej książki, bo to on właśnie, język, najlepiej wytłumaczył i obronił szalone pomysły autorki. Dzięki niemu, jego giętkości i wielobarwności banalna zwykłość i zwykła banalność zamieniały się w wydarzenia, małe święta codzienności” – uzasadnił Tadeusz Nyczek.

Joanna Bator, nominowana do Nagrody Literackiej NIKE już po raz trzeci, odbierając statuetkę przyznała, że „pisanie to mokra robota. Leją się pot, krew i łzy. Bywa ciemno, prawie noc”.

W nagrodzonej książce autorka nawiązuje do konwencji powieści gotyckiej. Nie po to jednak, by bawić czytelnika. W tym, co niesamowite, często ukryta jest prawda o nas, której na co dzień nie chcemy pamiętać. Reporterka Alicja Tabor wraca do Wałbrzycha, miasta swojego dzieciństwa. Osiada w pustym poniemieckim domu, z którego przed laty wyruszyła w świat. Dowiaduje się, że od kilku miesięcy w Wałbrzychu znikają dzieci, a mieszkańcy zachowują się dziwnie. Rośnie niezadowolenie, częstsze są akty przemocy wobec zwierząt, w końcu pojawia się samozwańczy prorok, Jan Kołek. Wyjaśnianiu tych zagadek towarzyszy  odkrywanie tajemnic z przeszłości Alicji i obnażanie okrucieństw  polskiej codzienności.

Podczas gali wręczono także Nagrodę Czytelników „Gazety Wyborczej”. Otrzymał ją śląski pisarz i publicysta Szczepan Twardoch za książkę „Morfina”.

W siódemce nominowanych – poza nagrodzoną powieścią Joanny Bator – znalazły się trzy inne powieści, książka reportażowa, tom poetycki i po raz pierwszy w historii Nagrody komiks:

• „Patrz na mnie, Klaro!”, Kaja Malanowska, Krytyka Polityczna, Warszawa (powieść);
• „Noc żywych Żydów”, Igor Ostachowicz, W.A.B., Warszawa (powieść);
• „Morfina”, Szczepan Twardoch, Wydawnictwo Literackie, Kraków (powieść);
• „Mokradełko”, Katarzyna Surmiak-Domańska, Czarne, Wołowiec (reportaż);
• „Bach for my baby”, Justyna Bargielska, Biuro Literackie, Wrocław (tom poetycki);
• „Przygody na bezludnej wyspie”, Maciej Sieńczyk, Lampa i Iskra Boża, Warszawa (komiks).

W jury pod przewodnictwem Tadeusza Nyczka zasiedli: Marek Beylin, Przemysław Czapliński, Jan Gondowicz, Mikołaj Grabowski, Inga Iwasiów, Ryszard Koziołek, Maria Poprzęcka oraz Joanna Tokarska-Bakir.

Joanna Bator to pisarka, publicystka, felietonistka "Gazety Wyborczej", jurorka międzynarodowej Nagrody im. Ryszarda Kapuścińskiego. Publikowała w "Twórczości", "Czasie Kultury", "Tygodniku Powszechnym", "Bluszczu", "Kulturze i społeczeństwie". Autorka prac naukowych, esejów, powieści i opowiadań.

NIKE jest coroczną, prestiżową nagrodą literacką dla polskiej książki roku. Nagrody nie można podzielić ani nie przyznać. Do konkursu kwalifikują się utwory reprezentujące wszystkie gatunki literackie (w tym autobiografie, eseje, pamiętniki, itp.) oraz dzieła humanistyczne o wybitnych wartościach literackich. Konkurs dotyczy wyłącznie autorów żyjących. Zwycięzca nagrody jest wyłaniany w trzech etapach. W pierwszym jury wyłania 20 nominacji ogłaszanych w maju. Następnie na początku września jurorzy dokonują wyboru siedmiu finalistów, z których wyłaniany jest zwycięzca. Wybór laureata dokonywany jest przez jury na posiedzeniuw dniu wręczenia nagrody.Do tego momentu ani laureat ani finaliści nie znają ostatecznego werdyktu.

Organizatorem konkursu i fundatorem Nagrody jest Fundacja Nagrody Literackiej NIKE oraz „Gazeta Wyborcza”.

Więcej o Nagrodzie Literackiej NIKE: www.nike.org.pl

Dotychczasowi laureaci Nagrody

• 2012 – „Książka twarzy”, Marek Bieńczyk
• 2011 – „Pióropusz”, Marian Pilot
• 2010 - „Nasza klasa”, Tadeusz Słobodzianek
• 2009 - „Piosenka o zależnościach i uzależnieniach", Eugeniusz Tkaczyszyn-Dycki
• 2008 - „Bieguni", Olga Tokarczuk
• 2007 - „Traktat o łuskaniu fasoli", Wiesław Myśliwski
• 2006 - „Paw królowej", Dorota Masłowska
• 2005 - „Jadąc do Babadag", Andrzej Stasiuk
• 2004 - „Gnój", Wojciech Kuczok
• 2003 - „Zachód słońca w Milanówku", Jarosław Marek Rymkiewicz
• 2002 - „W ogrodzie pamięci", Joanna Olczak-Ronikier
• 2001 - „Pod Mocnym Aniołem", Jerzy Pilch
• 2000 - „Matka odchodzi", Tadeusz Różewicz
• 1999 - „Chirurgiczna precyzja", Stanisław Barańczak
• 1998 - „Piesek przydrożny", Czesław Miłosz
• 1997 - „Widnokrąg", Wiesław Myśliwski